Energjia e rinovueshme, lëndët djegëse dhe e ardhmja e energjisë

Driton Ibishi
5 min readSep 15, 2019

Opinionet për këtë çështje janë të ndara, veçanërisht në ditët e sotme kur ndryshimi i klimës është një temë e nxehtë dhe nga ana tjetër kemi një veprimtari të brishtë dhe delikate ekonomike e cila duhet të vazhdojë. Këto dyja shpesh janë në konflikt me njëri-tjetrin. Kushtet e ndryshimit të mjedisit janë një nxitje e madhe për njerëzit që të reagojnë pas qëndrimit në rrugën e natyrës ku ndoshta edhe kemi bllokuar ciklet e saj.

Gjatë historisë, njerëzit kanë rezultuar pozitivisht të rëndësishëm për vete dhe ndoshta negativisht të rëndësishëm për natyrën. Besohet se ne kemi kontribuar në shkatërrimin e planetit tonë që është një gjë shumë e keqe. Megjithatë, kjo është rezultat i një tipari njerëzor që kemi në krahasim me krijesat tjera. Aftësia mendore! Dhe për këtë, unë mendoj se nuk mund t’i drejtosh gishtin dikuj. Sidoqoftë, një gjë është e sigurt. Ne patjetër duhet të gjejmë mënyra të praktikës më të mirë në mënyrë që të shpëtojmë planetin!

Tani le ta përqendrojmë vëmendjen te zgjidhjet ekzistuese. Aktualisht, shumica e energjisë vjen nga karburantet fosile si nafta, qymyri, gazi dhe nafta. Ekzistojnë burime më të pastra siç janë energjia bërthamore, biogazi, dhe kohëve të fundit, burimet e rinovueshme të energjisë, siç janë energjia diellore, mullinjtë me erë, hidrocentralet dhe bioenergjia.

Vendi më i zhvilluar në botë, SH.B.A., shfrytëzon të gjitha burimet ekzistuese të energjisë. Sidoqoftë, sipas Administratës së Informacionit të Energjisë së Sh.B.A-së (EIA U.S.), burimi kryesor i energjisë është nafta (petroleum) (36%), gazi natyror (karburanti fosil më i pastër) (31%), qymyri (13%), energjia elektrike bërthamore (8% ) dhe vetëm 11% e energjisë vjen nga energjia e rinovueshme. Kjo do të thotë se më shumë se 50% e energjisë së konsumuar është krijuar nga lëndë djegëse fosile. Tani, jemi në dijeni të efekteve të dëmshme që këto lëndë kanë për natyrën. Sidoqoftë, karburantet fosile sigurojnë energjinë për shumicën e botës, Kina është konsumatori më i madh i energjisë në botë që përbën 24% të konsumit të përgjithshëm të energjisë në mbarë botën.

Një nga burimet më të famshme të energjisë së rinovueshme janë panelet diellore (burimi i tretë më i madh i energjisë së rinovueshme). Ato janë gjithashtu të njohura si panele fotovoltaike (PV) që mbledhin rrezet e diellit dhe e kthejnë atë në energji përmes një procesi i cili është tepër mekanik për mua për ta shpjeguar. Sidoqoftë, panelet diellore nuk konsiderohen plotësisht të qëndrueshme pasi ato nuk funksionojnë me efikasitet të lartë në zgjidhjen e problemit të energjisë elektrike në tërësi. Për shembull, paneli diellor më i sofistikuar sot arrin të shndërrojë vetëm 46% të dritës së diellit në energji elektrike. Ndodh që rrezet e diellit të reflektohen dhe për këtë arsye të mos absorbohen, në këtë rast energjia e këtyre fotoneve humbet.

Në vendet me mungesë të rrezeve të diellit si Alaska, Norvegjia, Finlanda, Islanda, Suedia dhe të tjera, kemi më pak rreze diellore të cilat mund të absorbohen nga panelet solare. Kjo vlen edhe për netët dhe ditët me mjegull — që është një disavantazh i konsiderueshëm. Për më tepër, krijimi i një sistemi ku e gjithë bota do të varej vetëm nga ky burim energjie kërkon një hapësirë ​​të madhe. Thuhet se kjo hapësirë duhet të jetë nga dhjetëra mijëra deri në qindra mijëra kilometra hapësirë ​​e mbushur me panele diellore.

“Është vlerësuar se një sipërfaqe që përfshin disa qindra mijëra kilometra do të ishte e nevojshme për të furnizuar njerëzimin në nivelet e tanishme të përdorimit” (Federico Rosei dhe Renzo Rosei, 2017).

Dikush mund të propozojë që shkretëtira e Saharasë të shfrytëzohet si një zonë që mbulon një hapësirë ​​prej mbi 4 milion kilometrash katrorë. Kjo do të kërkonte që energjia të transportohej nga një vend në tjetrin. Transporti i energjisë do të ishte shumë i vështirë duke marrë parasysh që shkretëtira e Saharasë është larg nga vendet më të populluara dhe të zhvilluara ku të gjitha aktivitetet (zhvillimi komercial) marrin pjesë dhe ku realisht ekziston nevoja më e madhe për energji. Shto këtu, barrierat gjeografike për shkak të distancës dhe relievit (përfshirë oqeanet) dhe kemi një sfidë jashtëzakonisht të madhe e cila do të shoqërohej me një çmim të rëndë dhe pos kësaj, efektiviteti nuk është i garantuar.

Duke shikuar nga këndvështrimi i vendeve në zhvillim ku shtëpitë nuk kanë qasje në një rrjet të mirëfilltë të energjisë elektrike, energjia diellore mund të jetë zgjidhja më e mirë dhe më e zgjuar. Për më tepër, në këto vende do të rezultonte më e lirë, sepse para së gjithash, nuk ekziston fare një infrastrukturë e mirëfilltë e energjisë elektrike apo është minimalisht e ndërtuar dhe heqja e tërësishme e këtij sistemi nuk shoqërohet me kosto të larta — kështu që ato do të ishin minimale.

Do të duhen disa vite që sisteme të tilla të përsosen, dhe deri atëherë, kërkesa e madhe për energji sjell edhe nevojën për burime të tjera të energjisë që funksionojnë paralelisht, siç janë qymyri, termocentralet bërthamore, gazi dhe të ngjashme. Prandaj edhe nuk duhet të shfuqizohen tërësisht. Është e vërtetë që këto të fundit shkaktojnë dëme të konsiderueshme në natyrë, por janë shumë më të qëndrueshme se metodat e tjera dhe në të njëjtën kohë janë shumë më të lira. Megjithatë, duke pasur parasysh si fillim dëmin që i shkaktojnë ambientit dhe nga ana tjetër janë të pakta dhe supozohet se në 50–100 vitet e ardhshme do të mungojnë në natyrë, duhet medoemos që zgjidhjet eko të sofistikohen në nivele edhe më të larta. Por kjo sigurisht që nuk do të vijë pa një kosto që të gjithë do të mbajmë përmes faturave më të larta të energjisë elektrike, tatimeve ose tatimeve në konsum (TVSH).

Sidoqoftë, tranzicioni duhet patjetër të ndodhë dhe sa më shpejt të merremi me këtë çështje aq më mirë për planetin. Por, zgjidhjet duhet të harmonizohen që mos ketë pasoja të dukshme në zhvillimin dhe profitabilitetin e industrive, pasi kjo nuk do ishte e leverdisshme për shtetin. Më vete, energjia diellore nuk mund të mbajë/gjenerojë kërkesën e planetit tonë për energji. Një kombinim i të gjitha zgjidhjeve të tjera të energjisë së rinovueshme, siç janë bioenergjia, fuqia gjeotermale, fuqia hidroelektrike, mullinjtë e erës, ruajtja e energjisë (Bateritë dhe llojet e tjera të ruajtjes së energjisë) dhe kështu me radhë, mund të krijojnë një ekip fitues i cili është i besueshëm, eko-miqësor dhe i zgjuar!

--

--

Driton Ibishi

Creative and business-savvy student & leader with a background in economics and management.